Phổ biến, triển khai thực hiện Luật đấu thầu số 43/2013/QH13

Tại Buổi tập huấn, Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu - Bộ KH&ĐT giới thiệu tổng quan về Luật đấu thầu số 43/2013/QH13 đã được Quốc hội khóa XIII thông qua tại Kỳ họp thứ 6 ngày 26/11/2013. Theo đó, Luật đấu thầu năm 2013 gồm 13 chương với 96 điều được xây dựng trên cơ sở sửa đổi toàn diện Luật đấu thầu năm 2005, Điều 2 Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản năm 2009. Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2014; kể từ ngày Luật này có hiệu lực, Luật đấu thầu năm 2005 hết hiệu lực thi hành, bãi bỏ Mục 1 Chương VI Luật Xây dựng số 16/2003/QH11 và Điều 2 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản số 38/2009/QH12.

Việc ban hành Luật đấu thầu năm 2013 là nhằm thống nhất một luật chung, pháp điển hóa các nội dung trong các văn bản quy phạm pháp luật khác quy định về hoạt động đấu thầu. Điều này nhằm khắc phục những mâu thuẫn, chồng chéo giữa các văn bản quy phạm pháp luật trong cùng một lĩnh vực và bảo đảm tính thống nhất, minh bạch của hệ thống pháp luật là thực sự cần thiết và phù hợp đồng thời là yêu cầu khách quan trong quá trình xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật về mua sắm sử dụng nguồn vốn nhà nước, góp phần tăng cường hiệu quả sử dụng nguồn vốn của Nhà nước.

Về cơ bản, Luật đấu thầu năm 2013 đã thay đổi toàn diện Luật đấu thầu năm 2005. Phạm vi điều chỉnh của Luật được mở rộng tối đa nhằm quản lý chặt chẽ việc quản lý và sử dụng nguồn lực của Nhà nước. Trong đó, một số nội dung được bổ sung như mua sắm sử dụng vốn nhà nước nhằm cung cấp sản phẩm dịch vụ công, mua hàng dự trữ quốc gia… Riêng thuốc, vật tư y tế, ngoài việc sử dụng vốn nhà nước, thì việc sử dụng nguồn quỹ bảo hiểm y tế, nguồn thu từ dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh và nguồn thu hợp pháp khác của các cơ sở y tế công lập cũng đều thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật. Đặc biệt, khác với Luật đấu thầu năm 2005, Luật đấu thầu năm 2013 quy định, tất cả các dự án đầu tư phát triển của doanh nghiệp nhà nước không phân biệt nguồn vốn nào đều phải thực hiện theo quy định của Luật đấu thầu. Kể cả dự án đầu tư phát triển của khu vực tư nhân mà có sử dụng vốn nhà nước, vốn của doanh nghiệp nhà nước từ 30% trở lên hoặc dưới 30% nhưng trên 500 tỷ đồng trong tổng mức đầu tư của dự án cũng đều phải tuân thủ Luật đấu thầu.

Một trong nhiều nội dung mới cơ bản đáng quan tâm của Luật đấu thầu năm 2013 là quy định về hợp đồng trong hoạt động đấu thầu. Đối với các gói thầu thuộc phạm vi điều chỉnh, loại hợp đồng phải được xác định rõ trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu và chỉ bao gồm 4 loại hợp đồng: Hợp đồng trọn gói, hợp đồng theo đơn giá cố định, hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh, hợp đồng theo thời gian. Trong đó, hợp đồng trọn gói được xác định là loại hợp đồng cơ bản, nếu không áp dụng thì phải chứng minh một trong những loại hợp đồng còn lại phù hợp hơn. Đối với những gói thầu quy mô nhỏ, đơn giản thì bắt buộc phải sử dụng loại hợp đồng trọn gói. Việc quy định như vậy góp phần quản lý việc lựa chọn loại hợp đồng ký kết với nhà thầu, tránh tình trạng tùy tiện điều chỉnh hợp đồng như trước đây, góp phần phòng chống tham nhũng trong hoạt động đấu thầu.

Hơn nữa, Luật đấu thầu năm 2013 còn quy định chặt chẽ hơn về việc tổ chức lựa chọn nhà thầu. Nếu như trước đây, có những dự án chưa giải phóng mặt bằng, chưa xác định được nguồn vốn cho gói thầu nhưng vẫn tổ chức đấu thầu, gây nên tình trạng nợ đọng, đầu tư dàn trải, chậm tiến độ…; thì nay, nếu tổ chức lựa chọn nhà thầu khi nguồn vốn cho gói thầu chưa được xác định dẫn tới tình trạng nợ đọng vốn của nhà thầu thì sẽ vi phạm một trong những hành vi cấm trong đấu thầu.

Phát biểu tại Khóa tập huấn, Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu nhấn mạnh, hi vọng sau Khóa tập huấn này, các Sở KH&ĐT sẽ tổ chức phổ biến Luật đến các chủ đầu tư, ban quản lý dự án cũng như các cá nhân liên quan trực tiếp đến hoạt động đấu thầu tại địa phương mình. Cục Quản lý đấu thầu sẽ phối hợp chặt chẽ với các địa phương trong việc phổ biến, hướng dẫn quy định của pháp luật về đấu thầu cho các cá nhân trực tiếp tham gia vào hoạt động đấu thầu có thể nắm bắt được tất cả các nội dung của Luật để từ đó thực hiện công việc được giao bảo đảm chất lượng và tuân thủ theo đúng quy định của pháp luật, góp phần tăng cường hiệu quả của công tác đấu thầu; bảo đảm cho các cuộc thầu được diễn ra cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.

Theo kế hoạch, ngày 7/1/2014 tới, Bộ KH&ĐT sẽ tiếp tục tổ chức khóa tập huấn phổ biến, triển khai thực hiện Luật đấu thầu năm 2013 cho các Bộ, ngành và cộng đồng doanh nghiệp.